Salut! Bine te-am regasit!
Vom dedica luna iunie unei serii de interviuri legate de familia monoparentala. Poate fi vorba despre o mama care a divortat cand avea deja copii, sau care a divortat cand era insarcinata, despre un tata – parinte rezident, care isi creste cu dedicare copiii, sau despre un tata care traieste drama de a fi obligat sa respecte programul de vizita pentru a-si vedea copii. Poate ca vorbim despre o femeie care a ales sa devina mama singura, sau despre una care a reusit sa adopte si isi creste singura copilul. In sfarsit, poate ca vorbim despre un parinte singur dupa decesul partenerului sau.
Nu vor lipsi concluziile si recomandarile specialistului despre cum se poate depasi trauma unui divort si despre cum iti poti ajuta copilul sa se adapteze mai usor acestei situatii.
Adrian Pascuta este lector la Universitatea de Vest din Timisoara. Absolvent de Stiinte Economice, cu un CV lung si o multime de proiecte incepute, el este si tata. De fapt, este un fel de tata full-time, al unei familii monoparentale cu 3 copii. Din povestea de viata proprie, a pus bazele unui grup de Facebook denumit Familii monoparentale – parinti singuri, care a crescut ca Fat-Frumos, dovada nevoia de comunicare si de sustinere din aceasta comunitate.
In ciuda programului sau aglomerat, Adrian a acceptat sa-mi acorde un interviu, pe care te invit sa il parcurgi in continuare.
Buna, Adrian! Eu te-am cunoscut pe grupul tau de Facebook, Familii monoparentale – parinti singuri; care este povestea acestui grup?
Grupul a aparut dupa divortul meu, din dorinta mea sincera de a-i ajuta pe parintii care divorteaza, dar mai ales pe copiii acestor parinti. Este unul dintre cele mai frumoase si mai utile grupuri din Romania, un grup prin intermediul caruia mii de oameni si-au gasit sprijin, au primit sfaturi sau si-au facut prieteni. Avem deja 3 ani si pot spune cu bucurie ca sunt oameni care s-au cunoscut datorita acestui grup si au format deja noi familii frumoase.
Cum a fost, pentru tine, experienta divortului?
Crunta! Relatia mea cu fosta sotie a durat 18 ani – 8 ani inainte de casatorie si 10 casatoriti. A fost o relatie frumoasa, in care ne-am iubit si ne-am sustinut mult, o relatie incununata de nasterea celor 3 copii pe care ii avem impreuna.
În cei 18 ani parcursi impreuna am evoluat de la statutul de student, respectiv elev, la statutul de angajat, antreprenor, sot si sotie, respectiv parinti. Ne-am adaptat succesiv tuturor schimbarilor intervenite pe parcurs, am depasit impreuna o multime de perioade dificile (de exemplu criza din 2009-2011), ne-am dezvoltat mult si am evoluat, in general, frumos.
Desi parcursul nostru a fost unul notabil, se pare ca greutatile intampinate si-au spus cuvantul si, cel putin dintr-o parte, iubirea s-a erodat pana cand a permis aparitia unei rupturi pe care nu am mai putut sa o reparam.
Inainte de divort eu traversam o perioada extrem de solicitanta, asadar prezenta mea in relatie era mai mult formala, atentia fiind indreptata mai mult spre cariera, acolo unde aveam planuri foarte ambitioase. Totul s-a naruit in momentul in care fosta mea sotie m-a anuntat ca intentioneaza sa divorteze.
Au urmat multe nopti in care nu am reusit deloc sa atipesc, multe zile in care corpul refuza sa accepte mancarea, multe zile in care analizam variantele disponibile fara sa intrevad prea multe variante pozitive.
Evenimentele care au urmat i-au bulversat total pe copii, acestia trezindu-se aruncati intr-o lume nesigura si impredictibila. Parintii lor iubitori au devenit brusc mai tristi si preocupati de alte probleme, domiciliul lor a inceput sa nu mai fie un loc permanent, intreaga atmosfera din jurul lor a suferit transformari dramatice. Probabil cel mai dureros impact l-a resimtit chiar fosta mea sotie, aceasta suferind transformari radicale in urma divortului.
Divortul are efecte asupra intregii familii; lasand la o parte cazurile de abuz (violenta, alcoolism, abuz sexual etc), care e momentul in care crezi ca ai dreptate sa spui „asa nu se mai poate” si sa pui punct unei casnicii care „nu merge”?
Noi, oamenii, suntem diferiti, avem valori si prioritati diferite, asadar nu pot da un raspuns exact. Eu fac parte din categoria oamenilor care-si respecta promisiunile, asadar divortul nu intra in calculele mele, indiferent ce nenorociri s-ar fi abatut asupra noastra. Desi nu am luat in calcul acest eveniment, realitatea mi-a aratat ca viata poate fi imprevizibila si cursul vietii se poate schimba foarte rapid. Personal, cred ca sunt justificate divorturile in cazul in care unul dintre soti se angajeaza in comportamente autodistructive de genul consumului exagerat de alcool, consumului de substante interzise, practicarea jocurilor de noroc sau comiterea unor infractiuni cu intentie. De asemenea, comportamentele distructive din categoria violentelor (fizice sau psihice) sunt o alta categorie de elemente care justifica ruperea casniciei. În fine, situatiile in care unul dintre parteneri dobandeste o boala psihica periculoasa, boala care nu poate fi tratata sau pe care refuza sa o trateze, intra tot in categoria divorturilor necesare.
Pe langa situatiile descrise mai sus, pot intelege relativ usor situatiile in care ambii parteneri, de comun acord, decid desfacerea casatoriei pentru a-si da o noua sansa la fericire – caz in care continua sa colaboreze in cresterea si educarea copiilor comuni.
Pe langa toate aceste categorii (minoritare in ansamblul divorturilor), avem diverse alte situatii pe care eu personal le inteleg mai putin: infidelitati, plictis, dorinta de „libertate”, nemultumiri legate de performantele (financiare, sociale, amoroase) partenerului etc.
Cum le-ai vorbit copiilor despre divortul vostru?
La inceput, cu retinere si cu foarte mare grija. La modul ideal, divortul trebuia pregatit de mine si de fosta mea sotie, in asa fel incat copiii sa resimta cat mai putin despartirea noastra. Nu am reusit sa facem pregatirile necesare, asa ca despartirea noastra i-a luat prin surprindere, afectandu-i destul de puternic. În timp insa, pe masura ce lucrurile s-au asezat, ori de cate ori a fost nevoie, subiectul a fost discutat, doar atat cat cei mici au simtit nevoia. Foarte important – am acceptat faptul ca divortul a fost un eveniment nedorit si dureros pentru ei, dar am avut grija sa le explic ca astfel de situatii apar destul de des si ca nu este importanta identificarea si eventuala „pedepsire” a vinovatilor, ci identificarea celor mai bune solutii pentru toate persoanele implicate.
Timpul mi-a aratat ca abordarea a fost una corecta – chiar daca durerea a ramas, in loc sa o accentuam prin conflicte de durata, am reusit sa o diminuam si sa asiguram un climat linistit, propice unei dezvoltari armonioase.
Cum i-ai ajutat sa treaca peste acest moment?
In primul rand, intelegandu-le si acceptandu-le suferinta. Din pacate, am vazut extrem de multe situatii in care parintii afirmau cu convingere ca divortul nu le afecteaza copiii. Unii spun asta pentru a nu se incarca suplimentar cu vinovatie sau suparare. Altii sunt prea indragostiti sau rupti de realitate pentru a observa drama copiilor. Putini sunt cei ce reusesc sa-si pastreze obiectivitatea sau, cel putin, sa apeleze la specialisti care sa-i ajute.
In al doilea rand, adaptandu-mi stilul de viata la noua realitate – am renuntat la multe activitati si m-am concentrat mai mult pe nevoile lor. Inainte de divort eram consilier judetean si dedicam mult timp activitatilor administrative – am renuntat la toate acele activitati. Mai mult, cat timp am fost insurat, am desfasurat diverse activitati antreprenoriale – si la acestea am renuntat, tot din acelasi motiv.
Am inceput cu nevoile de baza si le-am aratat cat de mult am putut eu faptul ca-i iubesc neconditionat, ca le sunt alaturi si ca nu-i voi parasi niciodata. In acest sens am petrecut mai mult timp impreuna, i-am ascultat mai mult si am vorbit cu ei mai deschis, i-am mangaiat si pupat cat mai des, le-am spus zilnic, de mai multe ori pe zi ca ii iubesc, le-am facut mai multe cadouri etc.
Am creat apoi cateva reguli simple si clare, reguli care i-au ajutat sa resimta stabilitatea pierduta odata cu despartirea parintilor. Implementarea acestor reguli a necesitat efort, mai ales datorita faptului ca mi-am dorit sa fie intelese si acceptate de copii, nu impuse in mod arbitrar.
Un element important asupra caruia am lucrat in aceasta perioada il reprezinta mediul social – am incercat (si partial am reusit) sa le ofer cat mai multe alternative educationale si sociale.
Toate aceste elemente au contribuit la obtinerea unui rezultat foarte bun!
Copiii au ramas la tine. Care au fost si inca sunt cele mai mari provocari pentru tine, ca tata singur, in aceasta formula de familie monoparentala?
Provocarile unui parinte singur sunt multiple, dar cea mai mare provocare cred ca este gasirea unui echilibru. Cand sunt doua pareri mai apar discutii si viziuni diferite, cand este un singur parinte discutiile acestea nu exista. Unii ar spune ca este un avantaj; in realitate este un dezavantaj – de multe ori discutiile duc la progres sau la compromisuri acceptabile, benefice pentru copii.
O alta provocare majora o reprezinta activitatea zilnica – deseori am senzatia ca alerg mai mult ca un taximetrist – sunt 3 copii, invata in clase diferite, dupa orare diferite si merg la doua scoli distincte. Pe langa asta mai sunt si cateva activitati extrascolare, plus o multime de activitati comune. Timpul si energia sunt resursele care simt ca uneori se epuizeaza prea repede.
Ce sfaturi ai pentru cuplurile care se gandesc la divort?
Mi-a placut o povestioara gasita pe internet.
„A fost odata ca niciodata un batran indian. Intr-o dimineata, nepotul lui s-a trezit si i-a spus ca a avut un vis tare ciudat.
– Dragul bunicului! Ia stai tu aici pe piciorul meu si povesteste-mi ce ai visat, i-a spus bunicul.
– Pai bunicule, am visat ca in mine se dadea o lupta, o lupta puternica ca intre doi lupi. Un lup era bun si unul rau. Dar sunt tare necajit pentru ca m-am trezit si nu stiu care dintre lupi a castigat.
Bunicul zambi si, mangaindu-l pe nepot, ii spuse:
– Dragul bunicului, in fiecare dintre noi se lupta doi lupi – unul bun si unul rau. Lupul cel bun inseamna bunatatea, iubirea, linistea, modestia, curajul, generozitatea, compasiunea, adevarul, iar lupul cel rau reprezinta furia, gelozia, invidia, rautatea, minciuna.
– Bunicule, si care lup castiga? a intrebat nepotul
Bunicul, zambind si mangaindu-l usor pe nepot, i-a spus:
– Dragul bunicului, va castiga acel lup pe care il hranesti mai mult.”
Cam asa este si cu divortul, cu cat te gandesti mai mult la el, cu atat mai greu iti va fi sa-l eviti. Sfatul meu este sa se gandeasca la salvarea casniciei. Daca au ajuns la concluzia ca divortul este inevitabil, sa-si ia timpul necesar pentru a-l organiza cu grija, in asa fel incat despartirea sa produca cat mai putine rani.
Din experienta ta, exista viata dupa divort? Cum a aratat pentru tine aceasta noua viata?
Sigur ca exista. Dupa perioada tulbure care a urmat despartirii, lucrurile s-au asezat si a inceput o perioada cu suficient de multe satisfactii. Ca sa fiu sincer, majoritatea cunoscutilor mei ma invidiau pentru „libertatea” si ”oportunitatile” de care eu beneficiam. Categoric, viata de burlac este una seducatoare si este foarte usor sa pici in capcana acestor tentatii dulci. Cred, insa, ca oamenii maturi accepta faptul ca viata nu este doar miere, viata cuprinde si o multime de compromisuri si dureri.
Printre castigurile majore obtinute dupa divort, as puncta sanatatea – o dieta mai echilibrata, mai mult sport, mai putine kilograme (de la 120 am ajuns la 80).
Cum te-ai vindecat tu de trauma divortului? Cum ti-ai dat seama ca esti vindecat?
Timpul si anturajul joaca un rol important in procesul de vindecare. Pentru a-mi usura revenirea, am apelat la toate resursele disponibile – am discutat cu psihologi, m-am apucat de sport, am avut grija de starea mea de bine inconjurandu-ma de oameni faini si de mesaje constructive, am incercat lucruri noi si am avut in permanenta grija de copiii mei. Sunt convins ca, in multe cazuri, refacerea parintilor rezidenti este mult mai facila decat refacerea parintilor nerezidenti –ingrijirea zilnica a copilului iti da o stare buna, spre deosebire de situatia in care doar te ingrijorezi si esti preocupat, dar nu poti face mare lucru pentru ca programul de vizita si celalalt parinte nu-ti permit un aport mai mare.
Cand poti considera ca esti pregatit pentru o noua relatie?
Imi este greu sa raspund la intrebarea asta. In cazul meu, a fost nevoie de 3 ani, atunci am inceput sa simt ca as putea acorda o sansa reala unei noi relatii. Oricum, faptul ca ne dorim o relatie nu inseamna ca suntem si pregatiti pentru ea. Vad asta frecvent, citind comentariile unor parinti singuri care (cred ei ca) isi doresc o noua relatie, dar in loc sa renunte la comportamentele nocive care le-au sabotat precedentele relatii, le intaresc si mai mult. O relatie solida este o constructie in care ambii parteneri trebuie sa investeasca, sa depuna efort si sa accepte diverse compromisuri.
Parintelui rezident ii este in general mai greu sa isi “refaca viata” cum se spune, alaturi de un nou partener. Care este “secretul succesului”, cum iti alegi, ca parinte rezident, un nou partener, astfel incat copiii sa beneficieze si ei in urma noii relatii?
Iti alegi un partener care, pe langa caracteristicile masculine sau feminine care te atrag, sa aiba si o doza mare de caracteristici parentale. Accepti faptul ca, pentru noul tau partener, acceptarea si acomodarea unui copil este un efort si esti dispus(a) sa rasplatesti cum se cuvine (adica mult) acel efort.
De actualitate:
- Agentia Europeana a Medicamentului a aprobat folosirea vaccinului Pfizer si la grupa de varsta 12 – 15 ani. Mai multe detalii despre vaccinarea minorilor in Romania poti gasi aici.
- Structura anului scolar s-a redus cu o saptamana. Nu stiu daca este o veste buna pentru toata lumea, dar sunt sigura ca e o bucurie pentru toti copiii. Daca vrei sa afli care e data incepand de cand ai nevoie de bunica, bona sau afterschool de zi, citeste aici.
- Generatia prezenta este din ce in ce mai implicata social; o demonstreaza tinerii elevi australieni, care au intrat in greva pentru a protesta impotriva schimbarilor climatice. Desi tratati cu oarecare condescendenta de catre oficiali, ei ofera o replica taioasa si care contine mult adevar; descopera mai multe, aici.
Calupul de vesti bune:
- Exista un ONG care incearca sa se asigure ca toate fetele si femeile vulnerabile din Romaia au acces la informatie si produse de igiena pentru perioada menstruatiei. Se numeste PeStop, poate fi descoperi la pestop.org si este una dintre organizatiile pe care iti recomand si tie sa le sustii.
- Urmand modelul tarilor din Vest, unde vaccinarea HPV a fetelor si baietilor a dus aproape la eradicarea cancerului de col uterin, Romania a decis extinderea vaccinarii la fetele cu varsta mai mare de 14 ani si la baieti.
- Oamenii de stiinta au identificat o testoasa dintr-o specie considerata disparuta. Se pare ca nu e singurul caz de acest gen, ceea ce reprezinta, cu adevarat, o veste excelenta.
Poate te intereseaza:
- Daca si tu a trebuit sa raspunzi, pe neasteptate, la o intrebare de genul “Pe unde fac eu pipi si de ce fratele meu face din picioare?” sau “Cum a ajuns bebelusul in burtica ta?”, sau daca ai deja un copil relativ mare, pe care il vrei corect informat, iti recomand acest canal de YouTube: https://www.youtube.com/channel/UCXx65VS5SGp7FvS3HER4E_g